Zmysł wzroku
Kolor oczu sów
Kolory oczu naszych sów mogą być ciemne (płomykówka, puszczyk, puszczyk uralski), żółte (uszatka błotna, pójdźka, włochatka, sóweczka) lub pomarańczowe (uszatka, puchacz). Kolor oczu ma związek z porą dnia kiedy ptak wyrusza na polowanie. Dlatego też sowy polujące także w dzień mają żółte oczy (wiele gatunków poluje zarówno w dzień jak i w nocy w okresie karmienia piskląt), podczas gdy pomarańczowe oczy występują u sów poujących głównie w nocy, ale też rankami i wieczorami. Ciemne oczy są natomiat typowe dla gatunków ściśle nocnych. Kolor tęczówki oka stanowi w pewnym stopniu istotną cechę przy identyfikacji poszczególnych gatunków sów
Przestrzenne widzenie u sów
Oczy sów (w przeciwieństwie do większości innych ptaków) są zwrócone do przodu, podobnie jak u człowieka, w wyniku czego pole widzenia lewego i prawego oka częściowo nachodzi na siebie. Umożliwia to sowom, widzenie przestrzenne. Mianem widzenia przestrzennego (ang. binocular vision) określamy zdolność widzenia trójwymiarowego obiektów (w oparciu o 3 wartości - wysokość, szerokość i głębię). Umiejętność ta umożliwia dokładniejsze oszacowanie odległości, przy czym sowy pomagają sobie wykonując pocieszne okrężne ruchy głowy. U sów zakres widzenia przestrzennego jest dwa razy mniejszy niż u człowieka i wynosi zaledwie 60-70 stopni, podczas gdy u innych grup ptaków brak widzenia binokularnego.
Charakteryzują się one jednak zdecydowanie większym ogólnym kątem widzenia (patrz gołąb i słonka).
Umiejętność trójwymiarowego widzenia ma szczególne znaczenie w przypadku sów umozliwiając im dokładne oszacowanie odległości od ofiary, co jest niezwykle przydatne podczas polowania. W odróżnieniu od innych ptaków sowy mają stosunkowo ograniczony kąt widzenia, co rekompensują sobie możliwością obrotu głowy o 270 stopni. Jeżeli siedzący ptak dodatkowo wspomoże obrót głowy ruchem ciała kąt ten jest pełny.
Budowa oka sowy
Oko zbudowane jest z gałki ocznej i nerwu wzrokowego. Ściany gałki ocznej mają budowę warstwową (twardówka, rogówka, spojówka), a najgłębszą i najdelikatniejszą część stanowi siatkówka, na której leżą receptory wzroku: pręciki i czopki.
Pręciki - odpowiadają za widzenie przy słabym natężeniu światła, nie rozróżniają kolorów, w nocy jedynie nieostre kształty szare i czarne.
Czopki - informują na temat barw przedmiotów i ich dokładnego kształtu.
W oczach sów dominują pręciki, przez co sowy widzą doskonale w nocy przy niewielkim natężeniu światła, natomiast świat widziany jest nieostry i czarno-biały. Jasność widzenia wzmacnia dodatkowo umieszczona za siatkówką warstwa odblaskowa, która powoduje specyficzne świecenie oczu po oświetleniu sowy latarką.
Barwy rozróżniają tylko nieliczne gatunki o aktywności dziennej (np. sóweczka).
Zmysł wzroku a budowa czaszki
Oczy sów są proporcjonalnie wielkie (1-5% wagi ciała), a źrenica ich może się wyjątkowo mocno rozszerzać. Podobnie jak innych ptaków, są nieruchome. Ponieważ czaszka musi pomieścić prócz ogromnych oczu również spory mózg i uszy, dlatego w dużej części wystają one poza nią, podtrzymywane i chronione przez obręcz kostną. Zatem sowy patrzą tylko przed siebie. Niedogodność ta jest w znacznym stopniu rekompensowana elastyczną szyją umożliwiajacą obroty głową nawet o 270O.
Czaszka sowy śnieżnej z zachowaną twardówką - rys. T. Zając
